In de haakse bocht in de weg van Tilburg naar Moergestel staat vlakbij de abdij van de Trappisten een historisch veldkruis. Het kan de passant nauwelijks ontgaan (en de fietser al helemaal niet) omdat die kenmerkende bocht je dwingt om af te remmen. Dit overkwam ook Andrzej (spreek uit als André) Wojcieszek. “Ik zag dat het onderste gedeelte was overwoekerd door onkruid. Ik besloot er vooraan voor te gaan zorgen,” aldus de Poolse tuinman.
Door Paul Spapens (met dank aan Justyna en Valeria van Halteren voor het tolken)
Zo’n twee keer per week, soms wel vaker, parkeert hij zijn grijze Peugeot bij het kruisbeeld dat op 12 april 1931 met de voor het Rijke Roomsche Leven kenmerkende pracht en praal door de abt van de Trappisten werd ingezegend. Het bijna een eeuw oude veldkruis (ook wegkruis genoemd) werd opgericht ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de trappistenabdij.
Tegenwoordig is het een gemeentelijke monument. Het kruis zelf ziet er goed uit. Het staat op een berg stenen. Tussen die stenen en er rond omheen groeide onkruid. Verleden tijd, want sinds Andrzej zich er een paar jaar geleden om ging bekommeren wordt het onkruid met kundige hand verwijderd. De in 1955 geboren Poolse arbeidsmigrant is tuinman van professie. “Ik werkte toen in Best bij Boomkwekerij Spierings. Ik nam een keer een andere weg naar Tilburg, naar huis. Toen zag ik het wegkruis voor het eerst. Ik besloot er voortaan voor te gaan zorgen.”
Volkstuin
Andrzej Wojcieszek is geboren in Radom. In Polen had hij een tuinbouwbedrijf. Zijn dochter zocht een nieuwe toekomst in Nederland. Haar ouders zorgden voor haar baby. Toen die ‘papa en mamma’ tegen de grootouders begon te zeggen, besloten Andrzej en zijn vrouw met hun kleinkind (nu zeventien jaar) hun dochter achterna te reizen. Zo kwamen ze in Tilburg terecht waar ze wortel schoten, getuige onder meer de volkstuin die tuinman Andrzej als hobby onderhoudt op het volkstuincomplex bij het Leijpark. “Daar kweek ik de bloemen die je bij het wegkruis ziet staan. Steeds verse bloemen. Onbespoten bloemen. Alles eco. De kaarsen koop ik. Als het gras te hoog wordt dan maai ik het.”
Andrzej is een diepgelovig man. Hij zegt dat hij veel aan God heeft te danken. Is dat zijn primaire reden om voor het wegkruis te zorgen, net zo goed speelt een rol dat hij vindt dat je je om erfgoed moet bekommeren. Het wegkruis is gemaakt door de Tilburgse firma Verbraak. Aan de Noordstraat had dit familiebedrijf een atelier gespecialiseerd in heiligenbeelden, Lourdesgrotten en wegkruisen. Het bedrijfspand Noordstraat 103-105 is nog te herkennen aan de twee beelden die hoog tegen de gevel de winter en de zomer symboliseren.
Ingezegend
In de tijd dat het wegkruis langs de weg naar Moergestel werd ingezegend, schoten die wij wijze van spreken overal in Brabant uit de grond. De meeste werden geleverd door Verbraak. In Brabant staan er nog zo’n zeventig. Onder meer op de kruising Udenhoutseweg/Heuvelstraat in Berkel en in Enschot aan ’t Zwaantje. Ook langs de weg van Tiburg naar Den Bosch, de N65, kun je ter hoogte van Landpark Assisië zo’n wegkruis zien staan.